Cứ mỗi dịp Tết đến xuân về, các gia đình lại hối hả mua lá dong, gạo nếp về gói bánh chưng. Tuy tốn nhiều công sức nhưng bù lại, cả nhà có dịp quây quần bên nhau, cùng nhau chia sẻ niềm vui, nỗi buồn, chia sẻ về những câu chuyện xảy ra trong năm vừa qua và hiểu thêm về truyền thống dân tộc, truyền thống cha ông. Dưới đây là một số bí quyết về cách nấu bánh chưng thơm ngon, vẹn tròn mà Kemflan.com đã sưu tầm, hy vọng sẽ giúp bạn và gia đình bạn có những chiếc bánh chưng xanh ngon để cho ngày Tết thêm ấm cúng.
Cách làm bánh chưng ngon và xanh tự nhiên
1. Nguyên liệu làm bánh chưng
- Nếp
- Đậu xanh
- Thịt ba rọi hoặc thịt heo nửa nạc nửa mỡ
- Lá dong
- Hạt tiêu hoặc thảo quả
- Lạt buộc
- Gia vị: muối, đường, hạt nêm, nước mắm…
2. Sơ chế nguyên liệu trong cách làm bánh chưng
- Lá dong: Bạn nên chọn những loại lá không quá to cũng không quá nhỏ, không non quá mà cũng không nên già quá. Lá dong phải chọn lá có màu xanh đậm, bóng và cuống nhỏ. Đem rửa sạch lá, phơi chỗ thoáng gió, không cần phải phơi quá khô mà chỉ cần ráo nước là được, sau đó, cắt phần sống lá (cắt sống lá xong đừng bỏ đi mà để lót vào nồi khi luộc bánh). Chú ý khi cắt, bạn đừng cắt quá sâu sẽ ảnh hưởng đến thịt lá, làm rách lá.
- Gạo nếp: Nếp phải là loại nếp mùa hoặc nếp cái hoa vàng, hạt bóng mẩy và đều nha u. Sau khi mua về, bạn ngâm khoảng 2 tiếng trong nước lạnh, sau đó vo qua và để ráo nước, rắc 1 – 2 muỗng muối vào và dùng tay trộn đều để gạo thêm đậm đà. Nếu muốn gạo nếp được xanh và thơm hơn thì bạn có thể ngâm nếp với nước lá dứa xay nhuyễn.
- Đậu xanh: Nếu mua đậu xanh đã tách vỏ thì bạn chỉ cần ngâm, còn với loại đậu chưa tách vỏ thì sau khi ngâm xong, bạn cần đãi sạch vỏ rồi cho vào nồi hấp chín. Khi đậu chín, bạn dùng thìa tán cho thật nhuyễn, đem trộn đều với một chút hạt tiêu, sau đó, nắm đậu thành các nắm tròn bằng nhau.
- Thịt: Thịt thái miếng to, đều, ướp gia vị vừa đủ, rắc ít hạt tiêu hoặc thảo quả xay để thêm hương nồng nàn.
3. Cách gói bánh chưng
Bạn có thể gói bằng tay, tuy nhiên nếu bạn là người mới biết gói, để bánh vuông và đẹp hơn, bạn nên chuẩn bị cho mình một chiếc khuôn hình vuông.
Cách làm bánh chưng bằng tay
- Đầu tiên, bạn sẽ tiến hành xếp 4 lá dong vuông góc với nhau, 2 lá dưới úp mặt phải xuống để khi bọc bánh lại, phần mặt phải sẽ nằm bên ngoài làm cho bánh đẹp hơn, 2 lá trên ngửa mặt phải lên để khi bóc bánh, bánh không bị dính.
- Bạn cho khoảng 1 bát gạo vào giữa lá dong, sau đó đặt một nửa nắm đậu xanh lên, nhấn nhẹ để phần đậu xanh trũng xuống rồi đặt một miếng thịt vào giữa rồi úp nửa còn lại (cũng được ấn nhẹ cho trũng xuống) lên miếng thịt và dùng tay san đều sao cho gạo nếp phủ kín nhân. Cuối cùng, bạn rải gạo nếp lên để phủ lại.
- Dùng tay gấp lần lượt lá dong bên phải và trái vào, sau đó gấp đến phần đầu và dưới lên. Cuối cùng, bạn dùng lạt buộc lại. Bạn buộc hai chiếc lạt đầu tiên song song nhau để giữ cho bánh chặt, lá không bung ra, hai lạt sau vuông góc với hai lạt trước. Tuy nhiên, bạn đừng buộc quá chặt vì trong quá trình nấu, bánh sẽ còn nở ra.
Cách làm bánh chưng bằng khuôn
- Xếp lá thành hình khuôn: Lấy 2 lá dong để dọc đè lên nhau, úp mặt phải xuống. Tiếp theo đặt một lá dong nằm ngang đè lên, ngửa mặt phải lên, sau đó đặt thêm một lá dong nằm dọc cũng ngửa mặt phải lên. Úp ngược khuôn vào chính giữa và gói khuôn lại, sau đó, bạn lồng khuôn trong vào khuôn ngoài, mở lá ra và nhấc khuôn trong ra.
- Làm nhân bánh: Bạn vẫn đổ một bát gạo nếp vào trước, dàn đều ra khắp khuôn, bằng phẳng, sau đó, cho một nắm đậu xanh lên, dàn đều, tiếp theo là đặt một miếng thịt nằm giữa, rồi thêm một lớp đậu xanh. Cuối cùng đổ tiếp một bát gạo nếp lên trên cùng rồi gói các lá thừa lại kín đều. Bạn dùng tay nhấn phần lá thừa xuống, tay kia nhấc nhẹ nhàng khuôn bánh ra.
- Buộc bánh: Buộc hai chiếc lạt đầu tiên song song nhau để giữ cho bánh chặt để lá không bung ra, hai lạt sau vuông góc với hai lạt trước.
4. Cách làm bánh chưng: Luộc bánh
Thông thường, thời gian luộc bánh là khoảng 8 – 12 giờ. Bạn có thể dùng nồi áp suất để rút ngắn thời gian, tuy nhiên thì luộc bằng củi sẽ thơm ngon và nhừ hơn.
- Trước khi xếp bánh vào luộc, bạn nhớ xếp vào dưới đáy nồi lạt hoặc các sống lá dong để bánh chưng không bị cháy ở dưới đáy nồi và làm nước luộc xanh hơn.
- Đặt bánh vào nồi và đổ nước ngập qua mặt bánh. Nồi bánh phải đủ lửa để nước luôn sôi. Bạn cũng phải chuẩn bị thêm một nồi nước sôi để khi nước trong nồi luộc cạn thì thêm nước kịp thời, không được thêm nước lạnh cho nồi bánh chưng vì như vậy sẽ làm bánh nửa chín nửa sống.
- Sau khi bánh chín thì vớt bánh ra, xếp thành nhiều lớp và dùng một vật nặng để ép cho ra hết nước. Khi bánh nguội hoàn toàn, bạn có thể cắt bánh và thưởng thức thành quả của mình